Czerwiec 2017

Białko roślinne chroni przed wczesną menopauzą

Badania przeprowadzone przez Uniwersytet Massachusetts dowodzą, że dieta bogata w białko roślinne, na przykład tofu, makaron pełnoziarnisty, orzechy oraz płatki owsiane może przyczynić się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia przedwczesnej menopauzy.

 

Menopauza jest naturalnym etapem życia, podobnie jak dojrzewanie. Dla większości kobiet przypada ona na 51 rok życia, chociaż niektóre mogą doświadczać jej kilka lat wcześniej lub kilka lat później. Zmiany ciała powiązane z menopauzą mogą rozpocząć się jeszcze kilka lat przed ostatnią miesiączką. Należy do nich redukcja estrogenu – hormonu żeńskiego, który jest produkowany w jajnikach.



Za wczesną menopauzę uważa się tę, która występuje przed 45 rokiem życia. Może ona wynikać z natury organizmu, ale może wystąpić także w wyniku chemioterapii lub chirurgicznego usunięcia jajników. W przypadku wczesnej menopauzy istnieje zwiększone ryzyko przedwczesnej śmierci oraz wielu problemów zdrowotnych, w tym osteoporozy, chorób układu krążenia oraz zaburzeń neurologicznych. Kobiety, które przeżywają wczesną menopauzę mogą mieć także obniżoną płodność o 10 lat za wcześnie.

 

Okazuje się, że większe spożycie białka roślinnego wiąże się z mniejszym ryzykiem wczesnej menopauzy. Kobiety z 6,5% dziennego spożycia kalorii pobieranych z białka roślinnego mają aż o 16% niższe ryzyko wystąpienia wczesnej menopauzy, w porównaniu z kobietami, których spożycie warzyw to około 4% dziennego spożycia kalorii. 6,5% białka roślinnego odpowiada około 32,5 grama w diecie 2000 kcal.

 

Bezsenność może być uwarunkowana genetycznie

Bezsenność jest spowodowana wieloma przyczynami, między innymi niepokojem, złymi warunkami snu, dolegliwościami fizycznymi oraz psychicznymi, może to być także niepożądana reakcja na niektóre leki. Najnowsze badania dowodzą jednak, że istnieją markery genetyczne, które predysponują do bezsenności.

 

Zespół badawczy z Vrije Universiteit Amsterdam zidentyfikował siedem genów predysponujących do bezsenności w próbce badawczej, złożonej z ponad 113 tysięcy osób. Geny te nie są bezpośrednio związane z nawykami sennymi, ale ich obecność może powodować niezamierzone efekty uboczne, które wydają się mieć wpływ na bezsenność.



Geny wydają się pokrywać ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia kilku stanów, takich jak zaburzenia lękowe, depresja, neurotyczność, trudności w nauce oraz bezsenność. Co ciekawe, geny te występują częściej u mężczyzn (33%) niż u kobiet (24%) i póki co nie znaleziono uzasadnienia.

 

Niektóre mechanizmy biologiczne mogą prowadzić do bezsenności u mężczyzn i kobiet” – twierdzi Danielle Posthuma, profesor genetyki statystycznej VU. Geny odziedziczone przez rodziców odgrywają większą rolę w bezsenności niż dotychczas sądzono. Ciężka bezsenność pociąga za sobą znaczne obciążenia psychiczne oraz fizyczne i wymaga specjalistycznego leczenia.

 

5 powszechnych objawów nowotworu tarczycy

Pomimo faktu, że wskaźnik przeżycia nowotworu tarczycy jest wysoki (85%) to przez ostatnią dekadę wkaźnik wystąpienia raka tarczycy w Wielkiej Brytanii wzrósł aż o 75%, a prognozuje się, że przez następne 20 lat wzrośnie o 74%.

 

Co można zrobić by wykryć wczesne zmiany? Poniżej zaprezentowano 5 oznak, które mogą sygnalizować nowotwór tarczycy:

 

1. Trudność w połykaniu

Jeśli zmiana rośnie, może sprawiać problemy z połykaniem. Może się okazać, że jest to spowodowane przeziębieniem lub chorobą wirusową. Jeśli problemy z połykaniem nie ustąpią w ciągu paru tygodni najlepiej umówić się ze swoim lekarzem na wizytę.

 

2. Ból w szyi lub gardle. 

Tępy ból w szyi albo w gardle, który nie ustaje może być oznaką nowotworu tarczycy.

 

3. Guzek na szyi

Jako że tarczyca znajduje się w przedniej części szyi, nie wolno lekcaważyć zmian. Guz, który nie zniknie na przestrzeni kilku tygodni należy jak najszybciej sprawdzić u lekarza. Istnieje większe prawdopodobieństwo, że guzek jest nowotworem, jeśli jest twardy, nie przesuwa się łatwo pod skórą oraz rośnie w miarę czasu.

 

4. Zmiana głosu

Ponieważ krtań mieści się zaraz nad tarczycą, każda zmiana tego gruczołu może uczynić go bardziej szorstkim.

 

5. Opuchnięte węzły chłonne w szyi

Podczas gdy może to zarówno wskazywać na infekcję to gdy powiększone węzły chłonne łączą się z innymi objawami z listy i nie ulegają pomniejszeniu do normalnego statnu, należy je jak najszybciej zbadać u lekarza. 

 

Inne rzadsze lub zaawansowane symptomy to trudności z jedzeniem, oddychaniem lub spaniem, biegunka lub częste zarumienianie się.

 

Badania dowodzą, że dotyk partnera łagodzi ból

Naukowcy z Uniwersytetu Colorado Boulder zbadali 22 heteroseksualne pary w wieku od 23 do 32 lat. Uczestniczki poddano łagodnemu bólowi termicznemu, podczas gdy mężczyźni mieli rolę odbiorców. Badanie potwierdziło wcześniejsze ustalenia wykazując, że pary synchronizują się ze sobą fizjologicznie podczas przebywania obok siebie.

 

Kobieta poddana bólowi odczuwała go w mniejszym stopniu podczas dotyku partnera. Co więcej, tętno oraz oddech obojga ulegał synchronizacji. Dotyk wydaje się odgrywać kluczową rolę w synchronizacji interpersonalnej, ponieważ wzrasta sprzężenie fizjologiczne bez względu na to, czy odczuwa się ból, czy nie.



Badania sugerują, że im wyższa synchronizacja między partnerami, tym mniejsze odczuwanie bólu. Jednak nie ustalono jednoznacznie, czy mniejszy ból zwiększa tę synchronizację, czy też jest odwrotnie. Może być to także wpływ empatii, która ma efekt przeciwbólowy.

 

Synchronizacja interpersonalna może mieć również wpływ na obszar mózgu nazywany przednią częścią zakrętu obręczy (ACC), związaną z procesem podejmowania decyzji, interakcjami społecznymi, a także odczuwaniem bólu zarówno u siebie, jak i u innych.

 

Jak poradzić sobie z alergią na słońce?

Alergia na słońce przypomina w objawach poparzenie słoneczne, co w niektórych przypadkach może utrudniać jej identyfikację. Stan ten może wywoływać poważne i długotrwałe komplikacje zdrowotne, które wymagają odpowiedniego leczenia.

 

Do objawów alergii słonecznej należy wysypka, swędzenie, obrzęki, guzki oraz pęcherze. Skóra staje się czerwona, a w niektórych przypadkach następuje tak zwana hiperpigmentacja, która prowadzi do miejscowego ciemnienia skóry. Kolejnymi objawami mogą być również gorączka, nudności, bóle głowy, które mogą mylnie sugerować przeziębienie lub grypę. Alergia na słońce wiąże się także ze zwiększonym ryzykiem raka skóry.

 

Oparzenie słoneczne może wystąpić, gdy skóra jest przez długi czas narażona na bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Do objawów oparzenia słonecznego należy zaczerwienienie skóry, która może być także nienaturalnie ciepła w dotyku, swędzenie i łuszczenie się skóry. Oparzenie zwykle zanika po pewnym czasie, w skrajnych przypadkach do oparzenia może dołączyć gorączka oraz nudności. Objawy alergii słonecznej są podobne do oparzenia słonecznego, jednak zazwyczaj są one bardziej dotkliwe i trwają dłużej.



Do alergii słonecznej mogą przyczynić się niektóre leki, które zwiększają wrażliwość skóry na światło, a także predyspozycje genetyczne oraz niepełnowartościowa dieta. Leczenie wymaga zasięgnięcia porady lekarskiej i obejmuje między innymi stosowanie czystych, wilgotnych opatrunków, które zmniejszają ryzyko wystąpienia infekcji. W niektórych przypadkach konieczne jest także leczenie farmakologiczne.

 

Dieta ze wszystkimi niezbędnymi witaminami i minerałami może pomóc w zmniejszeniu ryzyka alergii słonecznej. Zaleca się unikanie długotrwałego narażenia na silne promienie słoneczne, a także używanie balsamów i kremów z filtrem.

 

Grzyb w mieszkaniu może powodować migreny

Naukowcy twierdzą, że niewyjaśnione bóle głowy, alergie i inne problemy zdrowotne mogą wiązać się z przebywaniem w pomieszczeniach, w których obecna jest pleśń oraz jej zarodniki. Mykotoksyny mogą wydostawać się ze ścian i innych części pomieszczenia bezpośrednio do powietrza, zwłaszcza na zamkniętych przestrzeniach, gdzie z łatwością mogą być wdychane przez mieszkańców.  

 

Zauważono, że wiele osób skarżących się na niewyjaśnione bóle głowy, alergie, duszności oraz inne problemy zdrowotne mieszka w budynkach, w których występuje grzyb lub pleśń. Badacze zaaranżowali więc fragment ściany z tapetą, za którą umieszczono zarodniki grzybów, okresowo wydmuchiwane strumieniami powietrza, symulującymi działanie wentylacji i klimatyzacji.



Analizowane powietrze zawierało całe kolonie pleśni. Wiele zarodników grzybów obecnych w powietrzu może powodować ciężkie zatrucia lub reakcje alergiczne po dostaniu się do płuc lub na powierzchnię skóry. Przykładem może być wnikanie mikotoksyn do paszy zwierząt, co gwałtownie pogarsza ich produktywność, osłabia ich odporność i może nawet prowadzić do śmierci.

 

Według naukowców podobne reakcje mogą wystąpić w mieszkaniach, których ściany pokrywa pleśń. Każdy gatunek grzybów wyizolował własny zestaw mykotoksyn, co może skutkować zróżnicowanymi problemami zdrowotnymi.

 

O czym świadczy niski lub wysoki poziom hemoglobiny?

Hemoglobina jest białkiem zawartym w erytrocytach, którego główną funkcją jest transportowanie tlenu. Tlen dostający się do płuc przyłącza się do hemoglobiny, która transportuje go do tkanek w organizmie. Niski poziom hemoglobiny we krwi jest bezpośrednio związany z niskim poziomem tlenu – niedokrwistością (anemią).

 

Poziom hemoglobiny weryfikuje się poprzez badanie krwi, jej poziom jest zwykle wyrażany w gramach na decylitr (g/dl). Łagodną niedokrwistość stwierdza się przy 10 do 12 g/dl, umiarkowaną przy 8 do 9,9 g/dl, ciężką od 6,5 do 7,9 g/dl, a śmiertelnie niebezpieczną poniżej 6,5 g/dl.

 

Wysokie stężenie hemoglobiny może wskazywać na rzadką chorobę krwi – nadkrwistość. Powoduje ona wytwarzanie przez organizm zbyt dużej ilości czerwonych krwinek, co może prowadzić do zakrzepów, ataków serca oraz udaru mózgu. Wysoki poziom hemoglobiny może być spowodowany przez odwodnienie, palenie tytoniu lub choroby płuc i serca.

 

Niedobór żelaza jest najpopularniejszą przyczyną anemii. Ta postać niedokrwistości występuje wtedy, gdy osoba nie ma wystarczającej ilości żelaza w organizmie do produkcji hemoglobiny. Anemię może spowodować także utrata krwi, złe wchłanianie żelaza, ciąża, niedobór witaminy B12 lub kwasu foliowego.



Typowe objawy niskiego poziomu hemoglobiny to poczucie słabości, duszności, zawroty głowy, nieregularne bicie serca, szum w uszach, ból głowy, zimne dłonie i stopy, blada lub żółta skóra, a także ból w klatce piersiowej.

 

Na niedokrwistość są szczególnie narażone osoby starsze, osoby stosujące dietę ubogą w żelazo, ludzie intensywnie ćwiczący, kobiety podczas miesiączki oraz ciąży, osoby z przewlekłymi chorobami autoimmunologicznymi, chorobami wątroby, tarczycy i zapaleniem jelit.

 

Wielu rodzajom anemii można zapobiec poprzez jedzenie potraw bogatych w żelazo obecne szczególnie w wołowinie, zielonych warzywach liściastych, suszonych owocach oraz w orzechach. Wskazane są także przetwory mleczne jako dobre źródło witaminy B12, a także cytrusy, rośliny strączkowe i zboża bogate w kwas foliowy. Jeśli poziom hemoglobiny jest zbyt wysoki, istotne jest rzucenie palenia papierosów oraz picie dużej ilości wody.

 

Bieganie w trakcie upałów może być niebezpieczne

Czy upalna pogoda powinna powstrzymywać biegaczy od treningów? Bieganie przy wysokiej temperaturze otoczenia nie jest rzadkim zjawiskiem, wielu biegaczy rywalizuje w cieplejszych klimatach, na przykład w Kenii, Etiopii oraz Japonii, gdzie średnia temperatura wynosi 25 0C.

 

 

 

Bieganie podczas upału może stanowić zagrożenie dla zdrowia niektórych ludzi, na przykład dla dzieci, osób starszych oraz kobiet w ciąży. Wiele biegów odbywa się w ekstremalnych temperaturach (powyżej 35 0C), na przykład 135-milowy maraton Badwater rozgrywany w Dolinie Śmierci w Kalifornii. Okazuje się, że przy wystarczającym przygotowaniu, nawodnieniu oraz rozsądnym tempie, bieg podczas wysokiej temperatury jest bezpieczny.



Warto jednak zauważyć, że ekstremalne maratony wymagają od uczestników wielu przygotowań oraz aklimatyzacji do warunków, a bieganie w upale bez przygotowania może być niebezpieczne dla zdrowia amatora. Występuje wówczas ryzyko odwodnienia, przegrzania prowadzącego do skurczów mięśni, bólu oraz zawrotów głowy, a także nudności. Najpoważniejszą konsekwencją jest jednak udar cieplny.

 

W ekstremalnych warunkach pogodowych spada także wydajność biegacza, trudnością będzie biec w tym samym tempie lub pokonać standardową odległość. Osoba decydująca się na bieg w wysokich temperaturach powinna uważnie obserwować reakcje swojego ciała oraz pamiętać o uzupełnianiu płynów.

 

Powinno się unikać biegu w najgorętszych porach dnia, rezygnując z treningu w godzinach okołopołudniowych. Im wyższa temperatura otoczenia, tym większa zależność organizmu od pocenia się, które umożliwia utratę ciepła w celu utrzymania właściwej temperatury ciała. Ważny jest więc także odpowiedni strój, wykonany z lekkiego i oddychającego materiału.

 

Od jakiego wieku dziecko powinno spać we własnym pokoju?

Badania sugerują, że niemowlęta, które śpią w jednym pokoju z rodzicami w pierwszym roku życia (lecz w osobnym łóżku), rzadziej umierają z powodu nagłej śmierci łóżeczkowej (SIDS). Naukowcy sugerują, że ma to związek z lżejszym snem – niemowlęta, które śpią w pobliżu rodziców, mogą łatwiej się budzić i rzadziej zapadają w głęboki sen, co stanowi czynnik ryzyka dla SIDS. Współdzielenie pokoju z noworodkiem ma sens także z logistycznego punktu widzenia. Nocne karmienie oraz przewijanie są łatwiejszym do wykonania zadaniem, gdy dziecko jest obok rodziców.

 

W listopadzie 2016 roku przedstawiciele Amerykańskiej Akademii Pediatrii ds. SIDS zaktualizowali wytyczne dotyczące miejsca snu dziecka. Wcześniej twierdzono, że dzieci powinny spać w sypialni rodziców przez cały pierwszy rok swojego życia. Nowa propozycja to przynajmniej 6 pierwszych miesięcy, choć rok jest nadal najbezpieczniejszym rozwiązaniem.

 

Obecnie daje się rodzicom trochę większą swobodę po pierwszych 6 miesiącach życia dziecka. Badania dowiodły, że niemowlęta w wieku od 4 do 9 miesięcy, które spały w jednym pokoju z rodzicami, miały dłuższy oraz spokojniejszy sen.



Dzielenie sypialni z dziećmi zakłóca sen wszystkich przebywających w pokoju, niemowlęta oraz dorośli doświadczają krótkich przebudzeń podczas snu. Warto zwrócić także uwagę na fakt, że krótkie przebudzenia dzieci powodują częste reakcje ze strony rodziców. To budzi w dziecku ciągłe oczekiwanie tych reakcji, co może powodować zły cykl rozwojowy. W badaniach odnotowano także, że niemowlęta, które spały w jednym pokoju z rodzicami, były czterokrotnie częściej brane do łóżek rodziców niż dzieci, które spały we własnym pokoju, co nie jest zalecaną praktyką.

 

Jedzenie ryb może załagodzić reumatoidalne zapalenie stawów

Spożycie ryb już od dawna było warte polecenia. Ryby zawierają witaminy oraz kwasy omega-3. Ich mięso góruje pod względem wartości odżywczych nad drobiem, wieprzowiną i wołowiną. Najnowsze badania mówią też, że spożycie ryb może zredukować ból i obrzęk reumatoidalnego zapalenie stawów.

 

Naukowcy wykonali eksperyment, w którym udział wzięło 176 osób. Zbadano im krew oraz przepytano za pomocą kwestionariuszy o częstotliwość jedzenia różnych rodzajów ryb, oprócz tych, które wymagają smażenia na patelni. 

 

Badanie opublikowane w Arthritis Care & Research sklasyfikowało osoby biorące udział w testach na grupy w zależności od częstotliwości jedzenia ryb: mniej niż jedną porcję na miesiąc, jedną porcję miesięcznie, jedną-dwie porcje tygodniowo oraz ponad dwie porcje tygodniwo. Aby ocenić nasilenie objawów badacze użyli "ocenę aktywności choroby", która wskazuje na numer zależny od skali nasilenia obrzęku i bólu. 

Następnie po sprawdzeniu takich czynników jak rasa, płeć, wskaźnik masy ciała, nałogi, edukacja, spożycie tranu, czas trwania objawów reumatoidalnego zapalenia stawów oraz innych właściwości zdrowotnych naukowcy spostrzegli, że średni wynik aktywności choroby w każdej z grup ulegał regulacji do normalnego poziomu, gdy uczestnicy jedli większą ilość ryb.

 

Dr Sara K. Tedeschi z Brigham and Women’s Hospital in Boston podkreśla, że było to jedynie obserwacyjne badanie i nieznane są skutki i przyczyny takiego wpływu spożycia ryb. Mimo to, obserwacja zmniejszenia bólu i obrzęków w grupach od najmniejszego do największego spożycia ryb jest klinicznie istotna.

"Wielkość efektu jest duża - około 1/3 oczekiwanej wielkości tradycyjnego leczenia lekami reumatoidalnego zapalenie stawów metotreksatem" - dodaje Dr Sara K. Tedeschi.