Rewolucyjne odkrycia medyczne 2024 roku - od inteligentnej insuliny po przełomowe terapie genowe

Rok 2024 przyniósł szereg przełomowych odkryć w dziedzinie medycyny, które mają potencjał zrewolucjonizować opiekę zdrowotną i poprawić jakość życia milionów ludzi na całym świecie. Poniżej przedstawiamy pięć najważniejszych innowacji, które wyróżniły się w minionym roku.

Inteligentna insulina reagująca na poziom cukru we krwi

Naukowcy opracowali nowatorską “inteligentną” insulinę, która dostosowuje swoje działanie w czasie rzeczywistym do zmieniających się poziomów glukozy we krwi. To innowacyjne podejście może znacząco zmniejszyć liczbę codziennych zastrzyków potrzebnych osobom z cukrzycą typu 1, które obecnie muszą podawać sobie insulinę nawet do dziesięciu razy dziennie. Nowa terapia naśladuje naturalną reakcję organizmu na wahania poziomu cukru, potencjalnie stabilizując go przy zaledwie cotygodniowym podaniu leku. 

Badania prowadzone przez zespoły z Uniwersytetu Stanforda, Monash University oraz Zhejiang University otrzymały znaczące dofinansowanie na przyspieszenie rozwoju tej glukozo-reaktywnej insuliny (GRI). Eksperci uważają, że to osiągnięcie jest najbliższe wyleczeniu cukrzycy typu 1, jakie można osiągnąć za pomocą terapii farmakologicznej, oferując nadzieję milionom osób zmagających się z tą chorobą.  

Przełom w leczeniu cukrzycy typu 2: eliminacja potrzeby insuliny

W październiku 2024 roku naukowcy ogłosili sukces terapii, która pozwoliła 86% pacjentów z cukrzycą typu 2 na rezygnację z codziennych zastrzyków insuliny. W badaniu uczestniczyło 14 osób w wieku od 28 do 75 lat, które poddano eksperymentalnemu zabiegowi łączącemu procedurę ReCET (Terapia Recelularyzacji za pomocą Elektroporacji) z podawaniem semaglutydu. 

Po zabiegu pacjenci przestrzegali dwutygodniowej diety płynnej, a następnie stopniowo zwiększano dawki semaglutydu. Po 24 miesiącach obserwacji 12 z 14 uczestników utrzymywało odpowiednią kontrolę glikemii bez potrzeby stosowania insuliny. To odkrycie może znacząco poprawić jakość życia osób z cukrzycą typu 2, eliminując konieczność codziennych iniekcji.  

Terapia genowa lecząca cukrzycę typu 1 za pomocą komórek macierzystych

W przełomowym badaniu przeprowadzonym w Chinach, 25-letnia pacjentka z cukrzycą typu 1 została skutecznie wyleczona dzięki przeszczepowi komórek macierzystych. Naukowcy pobrali komórki tłuszczowe pacjentki, przekształcili je w komórki macierzyste, a następnie zróżnicowali je w komórki produkujące insulinę. 

Te nowe komórki zostały wszczepione w mięśnie brzucha pacjentki, co pozwoliło jej na produkcję własnej insuliny i normalne funkcjonowanie bez potrzeby zewnętrznego podawania hormonu. Rok po zabiegu pacjentka utrzymuje stabilny poziom glukozy we krwi bez dodatkowej terapii insulinowej. To osiągnięcie otwiera nowe perspektywy w leczeniu cukrzycy typu 1 i daje nadzieję na trwałe wyleczenie tej choroby.

Nowe podejście do regeneracji komórek beta trzustki

Naukowcy odkryli, że harmina, związek chemiczny znany od lat, może stymulować regenerację komórek beta trzustki odpowiedzialnych za produkcję insuliny. W połączeniu z agonistami receptora GLP-1, takimi jak semaglutyd, harmina może zwiększyć masę tych komórek nawet o 700%. Dodatkowo, badania wykazały, że komórki alfa trzustki mogą przekształcać się w komórki beta, co otwiera nowe możliwości terapeutyczne dla pacjentów z cukrzycą typu 1 i 2. To podejście może w przyszłości zastąpić codzienne iniekcje insuliny prostszą i bardziej dostępną terapią farmakologiczną.  

Stabilizacja terapii genowej dzięki nanocząsteczkom polimerowym

Terapie genowe oparte na kwasach nukleinowych wykazują ogromny potencjał w leczeniu chorób genetycznych, zakaźnych oraz nowotworów. Jednak ich skuteczność była dotąd ograniczana przez niestabilność kwasów nukleinowych w organizmie. Naukowcy z University of Victoria opracowali nanocząsteczki polimerowe z hydrofobowym rdzeniem, które zapewniają stabilny transport i kontrolowane uwalnianie kwasów nukleinowych. Dzięki temu możliwe jest skuteczniejsze dostarczanie terapii genowych, szczepionek oraz innych leków, co może znacząco wpłynąć na rozwój medycyny spersonalizowanej i leczenie wielu schorzeń.