Chińczycy przeprowadzili swój pierwszy przeszczep wątroby od genetycznie zmodyfikowanej świni do człowieka

W marcu 2024 roku zespół chińskich naukowców z Czwartego Wojskowego Uniwersytetu Medycznego w Xi'an dokonał historycznego osiągnięcia w dziedzinie transplantologii, przeprowadzając pierwszy na świecie przeszczep wątroby od genetycznie zmodyfikowanej świni do człowieka znajdującego się w stanie śmierci mózgowej. Eksperyment, opisany na łamach prestiżowego czasopisma "Nature", otwiera nowe perspektywy w leczeniu niewydolności wątroby i może stanowić odpowiedź na globalny niedobór organów do przeszczepów.

Narząd pochodził od miniaturowej świni, której genom został zmodyfikowany w sześciu miejscach, aby zwiększyć kompatybilność z organizmem ludzkim i zminimalizować ryzyko odrzutu. Biorcą był dorosły mężczyzna z nieodwracalną utratą funkcji mózgowych, którego życie było podtrzymywane za pomocą aparatury medycznej. Przeszczepiona wątroba funkcjonowała prawidłowo przez 10 dni, produkując żółć oraz albuminę – kluczowe białko odpowiedzialne za utrzymanie ciśnienia onkotycznego krwi i transport różnych substancji. Eksperyment zakończono zgodnie z wolą rodziny pacjenta.

Świnie są uważane za optymalnych dawców w ksenotransplantacji ze względu na podobieństwo ich anatomii i fizjologii do ludzkich. Modyfikacje genetyczne, takie jak usunięcie trzech antygenów odpowiedzialnych za odrzut oraz wprowadzenie ludzkich genów kodujących białka powierzchniowe, zwiększają szanse na akceptację przeszczepionego organu przez ludzki układ odpornościowy. Należy jednak zauważyć, że wątroba świni produkuje mniej żółci i albuminy niż ludzka, co wskazuje na konieczność dalszych badań i udoskonaleń tej technologii.

W kontekście globalnego niedoboru organów do przeszczepów, ksenotransplantacja może stać się przełomowym rozwiązaniem. W samych Chinach setki tysięcy osób cierpi na niewydolność wątroby, podczas gdy w 2022 roku przeprowadzono tam jedynie około 6000 przeszczepów tego organu. Eksperyment przeprowadzony w Xi'an dostarcza cennych danych na temat funkcjonowania świńskiej wątroby w ludzkim organizmie i stanowi ważny krok w kierunku przyszłych zastosowań klinicznych tej metody.

Należy jednak pamiętać, że choć wyniki są obiecujące, ksenotransplantacja wciąż wiąże się z wieloma wyzwaniami, takimi jak ryzyko odrzutu, przeniesienia zoonotycznych patogenów czy kwestie etyczne. Dalsze badania i eksperymenty są niezbędne, aby ocenić bezpieczeństwo i skuteczność tej metody oraz jej potencjalne zastosowanie w medycynie.