Jak bezpiecznie przeprowadzać badania przesiewowe?

Kategorie: 

Źródło: InsideCreativeHouse

Ważnym elementem opieki pielęgniarki szkolnej lub higienistki nad dziećmi i młodzieżą w szkole jest wykonywanie testów przesiewowych, zwanych bilansami zdrowia dzieci. Są one istotnym elementem profilaktyki wielu schorzeń. Przeprowadzane regularnie są kluczowe dla wczesnego wykrywania nieprawidłowości w stanie zdrowia oraz rozwoju uczniów. Część badań przeprowadzanych jest także przez logopedę. W trakcie związanych z nimi czynności istotne jest przestrzeganie zasad kluczowych dla bezpieczeństwa i higieny, które pozwolą zminimalizować ryzyko epidemiologiczne.

Badania przesiewowe w szkole - co to jest?



Badania przesiewowe to świadczenia gwarantowane w ramach podstawowej opieki zdrowotnej. Obejmują one ocenę pielęgniarską, wywiad z rodzicem oraz badanie lekarskie.

Ocena pielęgniarska w ramach badań przesiewowych w szkole odbywa się w gabinecie pielęgniarki lub higienistki szkolnej. Dokonuje ona:
- pomiarów wzrostu i masy ciała, a na podstawie uzyskanych wyników oblicza odpowiedni dla danego wieku centyl,
- oceny układu ruchu, kręgosłupa oraz ogólnej postawy,
- oceny ostrości wzroku, wykonywanej za pomocą testu przesiewowego na tablicach literami lub cyframi różnej wielkości, zwanych tablicami Snellena,
- pomiaru ciśnienia tętniczego krwi i tętna,
 - oceny prawidłowości tempa dojrzewania płciowego według tzw. skali Tannera,
- podstawowej oceny słuchu (badanie orientacyjne szeptem).



Badania przesiewowe u dzieci w szkole - w jakim celu się je przeprowadza?



Wykonywane w Polsce badania przesiewowe pozwalają szybko wykryć nieprawidłowości w zakresie rozwoju fizycznego i wzrostu, układzie ruchu (w tym skrzywień kręgosłupa, zniekształceń kończyn dolnych lub nadmiernej kifozy piersiowej), zeza, ostrości wzroku, widzenia barw, słuchu oraz ciśnienia tętniczego.



Badania przesiewowe - o czym należy pamiętać?



Podczas wykonywania badań przesiewowych uczniów konieczne jest bezwzględne przestrzeganie określonych zasad i zapewnienie odpowiednich warunków oraz atmosfery.
Należy przede wszystkim zwrócić uwagę na przestrzeganie praw ucznia jako pacjenta oraz dziecka, w tym prawa do informacji, intymności, godności osobistej oraz zachowania tajemnicy.
Oprócz tego ogromne znaczenie ma zachowywanie zasad higieny. Dezynfekcja powierzchni, rąk oraz wykorzystywanych do badań przyborów to czynności szczególnie istotne w trakcie pandemii.

Prawidłowe przeprowadzenie badań przesiewowych ma wpływ nie tylko na ich wyniki, ale i zdrowie oraz bezpieczeństwo uczniów. Dotyczy to szczególnie sytuacji, w których przeprowadzająca badanie osoba ma bezpośredni kontakt z dzieckiem, wykorzystuje do badania narzędzia takie jak stetoskop, lub gdy badane dziecko ma kontakt z powierzchniami w gabinecie.
Z tego powodu osoby przeprowadzające badanie muszą być starannie przygotowane, zarówno teoretycznie, jak i praktycznie, do stosowania konkretnych procedur.



Badania przesiewowe u dzieci w szkole - jak się je przeprowadza, by były bezpieczne?



Podczas wykonywania badań przesiewowych u dzieci w szkole oraz innych czynności związanych z wykonywaniem obowiązków zawodowych pielęgniarka lub higienistka zobowiązana jest do przestrzegania następujących zasad:

1. Gabinet musi być wyposażony w środki przeznaczone do dezynfekcji powierzchni, dezynfekcji rąk, jednorazowe rękawiczki, maseczki chirurgiczne, przyłbice, ochronne fartuchy z fizeliny.
Należy zawsze zwrócić uwagę na to, by nie używać preparatów przeterminowanych; wykorzystywane w tym celu środki powinny pochodzić od sprawdzonego dostawcy, takiego jak sterim.eu; gwarantuje to, że na każdym etapie - od produkcji do dostarczenia - były one przechowywane w odpowiednich warunkach bez utraty ich właściwości.

2. W trakcie udzielania świadczeń w gabinecie może przebywać tylko jeden uczeń. Przed wejściem musi on założyć maseczkę ochronną. Konieczna jest także dezynfekcja rąk dedykowanym preparatem po wejściu do gabinetu, zgodnie z wywieszoną w nim instrukcją prawidłowego korzystania z danego środka.

3. W trakcie wykonywania procedur wchodzących w skład badań przesiewowych u uczniów, jak również sprawowania opieki poprzesiewowej i świadczenia poradnictwa nad uczniami z problemami zdrowotnymi pielęgniarka zobowiązana jest:
 - przestrzegać zasad rutynowej higieny rąk,
- stosować środki ochrony osobistej takie jak maska chirurgiczna, okulary ochronne (mogą być zastąpione przyłbicą), rękawice, jednorazowy fartuch wykonany z fizeliny.

4. Powyższe środki ochrony osobistej muszą być zastosowane przez pielęgniarkę także w sytuacji urazów, nagłych zachorowań lub w trakcie innych zdarzeń, podczas których pielęgniarka udziela pomocy przedlekarskiej. Dotyczy to również sprawowania opieki nad uczniami przewlekle chorymi, w tym podczas realizacji świadczeń pielęgniarskich, procedur leczniczych oraz zabiegów, które muszą być wykonane podczas pobytu ucznia w szkole.

5. Uczniowie i pracownicy szkoły muszą mieć dostęp do preparatów do dezynfekcji rąk. Muszą one być zapewnione przez szkołę.

6. Pielęgniarka w kontaktach bezpośrednich innych niż przeprowadzanie niektórych badań powinna zachować dystans minimum 1,5 - 2 m. Jeżeli występuje konieczność kontaktu z rodzicami, należy w miarę możliwości bezpośrednie spotkania zmienić na porady telefoniczne.

7. Pielęgniarka powinna minimum dwa razy dziennie dezynfekować blaty oraz wykorzystywany w gabinecie sprzęt medyczny. Należy także dezynfekować pozostałe powierzchnie nie rzadziej niż dwa razy dziennie, jednak może to wykonywać inny, wyznaczony do tego pracownik szkoły.

8. Gabinet musi być możliwie często wietrzony; może to mieć miejsce np. w czasie przerw lub gdy uczniowie są odprowadzani po badaniu do klasy.

9. Pielęgniarka powinna osobiście przyprowadzić uczniów klas I-III do gabinetu, a po zakończeniu badania - odprowadzić ich do klasy. Starsze dzieci i młodzież samodzielnie wracają na zajęcia.



Badania przesiewowe logopedyczne



Badania przesiewowe w szkole przeprowadzają nie tylko pielęgniarki lub higienistki. W szkołach mają miejsce także specjalne testy logopedyczne, mające na celu ocenę mowy dziecka i określenie ewentualnego problemu.
Zasady bezpieczeństwa w tym przypadku są takie same jak przy badaniach w gabinecie pielęgniarskim i obejmują dezynfekcję powierzchni, wietrzenie pomieszczenia, dezynfekcję rąk i - w miarę możliwości - korzystanie z maseczek ochronnych.

Badania przesiewowe w szkole podstawowej lub ponadpodstawowej - postępowanie w przypadku stwierdzenia objawów sugerujących zakażenie koronawirusem

Jeżeli u ucznia stwierdzone zostaną wymienione niżej objawy sugerujące podejrzenie zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2, należy:
 - osobę pełnoletnią wysłać do domu i pouczyć o bezwzględnej konieczności wykonania teleporady u lekarza rodzinnego,
- niepełnoletniego ucznia odizolować do czasu przybycia opiekuna. Dyrektor szkoły musi wyznaczyć pomieszczenie, w którym uczeń może zostać odizolowany,
- w sytuacji, w której dana osoba wymaga pilnej interwencji medycznej konieczny jest kontakt z Centrum Powiadamiania Ratunkowego pod numerem 112; dyspozytor CPR podejmuje decyzję o transporcie pacjenta.

Do objawów sugerujących możliwość infekcji należą:
 - gorączka powyżej 38 stopni Celsjusza,
 - kaszel,
- duszność,
 - inne objawy wskazujące na infekcję górnych dróg oddechowych.

Co ważne, uczeń lub inna osoba z ww. objawami nie powinna opuszczać budynku podczas przerwy międzylekcyjnej. Jeżeli jest to możliwe, powinna skorzystać z wyjścia znajdującego się najbliżej pomieszczenia, w którym została odizolowana. Samo pomieszczenie musi być następnie zdezynfekowane i przewietrzone.

Testami przesiewowymi w Polsce objęte są wszystkie dzieci oraz młodzież uczęszczające do szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Celem badań jest profilaktyka i wykrywanie najczęściej występujących w wieku szkolnym zaburzeń rozwoju. Przeprowadzają je przede wszystkim pielęgniarki i higienistki, jednak specjalistyczne badania są także elementem pracy logopedów.
Ich przeprowadzanie może zwiększać ryzyko rozprzestrzeniania się koronawirusa SARS-CoV-2. Może ono być jednak znacząco ograniczone dzięki stosowaniu konkretnych procedur bezpieczeństwa.



 

Ocena: 

Nie ma jeszcze ocen

Skomentuj