Księżyc wpływa na sen, zdrowie i stan psychiczny
Image
Zjawiska takie jak Superksiężyc powodują, że ludzie zadają sobie pytanie o to jak to na nich wpływa o ile w ogóle. W Internecie można znaleźć wiele porad, co robić, a czego unikać w dni, kiedy Księżyc jest tak blisko Ziemi jak obecnie. Ale na ile te obawy są uzasadnione? Czy to prawda, że Księżyc wciąga krew do głowy, a jasne światła doprowadzają ludzi do szaleństwa?
Czy to możłiwe, że grawitacja Księżyca wpływa na płyny w ludzkim ciele? Okazuje się, że tak. Jednak efekt ten jest tak nieznaczny, że jest mało prawdopodobne, aby poważnie wpłynął na samopoczucie.
Pełnia księżyca od dawna kojarzona jest z agresywnym zachowaniem, drgawkami i chorobami psychicznymi. Nawet Arystoteles wierzył, że Księżyc rządzi fluktuacjami płynu w mózgu, tak jak rządzi fluktuacjami wody podczas przypływów i odpływów. A po odkryciu prawa grawitacji przez Newtona teoria ta otrzymała dodatkowy impuls.
A dziś można spotkać opinie, że w nowiu ciśnienie płynów w organizmie spada, więc ten okres jest rzekomo trudny do zniesienia przez pacjentów z niedociśnieniem, a u osób podatnych na depresję może też powodować spadek emocjonalny. Przeciwnie, w pełni Księżyca krew rzekomo pędzi do głowy. Dlatego okres ten jest niebezpieczny dla osób z nadciśnieniem i skłonnością do manii. Ale te idee nie są zgodne z fizyką.
Siła przyciągania zależy od masy obiektów i odległości między nimi. Im bardziej masywny obiekt, tym silniejsze jest jego pole grawitacyjne, a im bliżej znajduje się inny obiekt, tym silniejszy jest przyciągany. Strona Ziemi najbliższa Księżycowi jest bardziej przyciągana niż strona przeciwna - z tego powodu pojawiają się i odpływają pływy. Ale ludzkie ciało jest tak małe, że ten efekt nie ma na niego wpływu. To samo można powiedzieć o małych zbiornikach wodnych - jeziorach, stawach i rozlewiskach.
Ponadto w naszym ciele nieustannie zachodzą wewnętrzne procesy, które kierują płynami we właściwym kierunku. Naczynia kurczą się i rozszerzają, serce kurczy, metabolizm zachodzi między poszczególnymi komórkami. Wpływ księżyca w porównaniu z tym wszystkim jest znikomy.
A co ze światłem księżyca? Czy naprawdę jest szkodliwe? Inna popularna wersja mówi, że jasne światło nocne podczas pełni księżyca wpływa na biorytmy, a przez nie na zdrowie i zachowanie człowieka. To rzekomo tłumaczy fakt, że ludzie źle śpią, stają się agresywni, doświadczają zaostrzenia dolegliwości psychicznych i fizycznych. Ta wersja wydaje się bardziej prawdopodobna niż grawitacyjna.
Poziom światła wpływa na produkcję hormonu melatoniny. A on z kolei wyzwala reakcje zasypiania i budzenia się, a także kontroluje wiele procesów w ciele. Światło księżyca nie obudzi śpiącego, ale może wystarczyć, by nie zasnąć. W artykule z 2021 r. naukowcy wykorzystali urządzenia do monitorowania kondycji do monitorowania snu ponad 500 wolontariuszy mieszkających w różnych miejscach i regionach świata. Autorzy specjalnie wybrali niektóre z nich spośród przedstawicieli rdzennej południowoamerykańskiej ludności Toba. Część z nich przeprowadziła się już do miast, ale inni nadal żyją bez dostępu do prądu.
Dane z trackera wykazały, że podczas pełni ochotnicy zasypiali później i spali mniej niż przez resztę czasu. Różnicę tę zaobserwowano zarówno wśród mieszkańców miast, jak i wsi Toba. Różnica była jednak niewielka: dla mieszkańców miast sen „w pełni księżyca” wynosił średnio 7 godzin 47 minut, a „księżyc w nowiu” – 7 godzin 49 minut; dla mieszkańców wsi różnica wynosiła 13 minut. Pora snu również się nieznacznie zmieniła. Ale związek między fazami księżyca a zaburzeniami psychicznymi, większość badań nie potwierdziła. W 2006 roku przegląd ponad 10 000 dokumentacji medycznej z różnych instytucji nie wykazał związku między pełnią księżyca a liczbą wizyt w szpitalu z powodu zaburzeń psychicznych lub nastroju.
Dlaczego zatem poglądy na temat wpływu Księżyca są tak powszechne? Niewiele jest przekonujących dowodów naukowych na wpływ ziemskiego satelity na zachowanie ludzi. Ale dlaczego w takim razie wiele osób jest przekonanych, że ten związek istnieje? Na przykład według sondaży w Stanach Zjednoczonych 80% pielęgniarek i 64% lekarzy uważa, że pełnia księżyca wiąże się z zaostrzeniem choroby psychicznej.
Być może jest to błąd poznawczy znany jako błąd potwierdzenia. Osoba ma tendencję do zauważania i zapamiętywania informacji, które odpowiadają jej przekonaniom. Na przykład policjant lub lekarz pogotowia zauważa pełnię księżyca i łączy to z tym, że noc okazała się napięta. Podobnie jak stronniczy, ludzie mogą oceniać wydarzenia, które wypadły w „nieszczęśliwych” liczbach i latach przestępnych.
Z kolei przekonanie, że przy pełni księżyca należy spodziewać się czegoś złego, samo w sobie może prowadzić do zmiany stanu ludzi. Zwolennicy tego punktu widzenia twierdzą, że konieczne jest celowe badanie tylko tych osób, które uważają, że znajdują się pod wpływem Księżyca. Jednak na razie nie ma takich badań.
Ocena
- 218 widoków
Dodaj komentarz