Potwierdzono w badaniach, że kontakt z naturą ma działanie przeciwbólowe

Nowe badanie opublikowane w prestiżowym czasopiśmie Nature Communications rzuca fascynujące światło na związek między obserwacją naturalnych krajobrazów a odczuwaniem bólu. Międzynarodowy zespół naukowców odkrył, że samo patrzenie na przyrodę może znacząco zmniejszyć intensywność doznań bólowych – i to nie tylko w subiektywnym odczuciu, ale również poprzez mierzalne zmiany w aktywności mózgu.

W precyzyjnie zaprojektowanym eksperymencie wzięło udział 49 ochotników, których mózgi badano za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI) podczas aplikowania serii słabych wstrząsów elektrycznych. Uczestnicy oglądali w tym czasie filmy przedstawiające trzy różne rodzaje scenerii: naturalne krajobrazy, miejskie ulice oraz biurowe wnętrza.

Wyniki badania okazały się jednoznaczne – gdy badani oglądali naturalne krajobrazy, nie tylko zgłaszali mniejsze subiektywne odczucie bólu, ale również ich skany mózgu pokazywały wyraźnie zmniejszoną aktywność w regionach odpowiedzialnych za przetwarzanie sygnałów bólowych. Co ciekawe, efekt ten nie wystąpił podczas obserwacji krajobrazów miejskich czy wnętrz biurowych.

Max Steininger, główny autor badania, podkreślił, że efekt obserwacji natury nie jest jedynie placebo. Mózg odbiera sygnały bólowe inaczej, gdy człowiek patrzy na naturę, co zmniejsza intensywność doznań. Chociaż skuteczność tej metody była o połowę mniejsza niż działanie środków przeciwbólowych, naukowcy widzą w tym ogromny potencjał jako uzupełnienie tradycyjnych terapii przeciwbólowych.

Odkrycie to dostarcza także neurologicznego wyjaśnienia dla obserwacji poczynionych już w latach 80. ubiegłego wieku przez amerykańskiego naukowca Rogera Ulricha. Zauważył on wtedy, że pacjenci szpitalni, którzy z okien swoich pokoi widzieli zielone krajobrazy, wracali do zdrowia szybciej i rzadziej prosili o środki przeciwbólowe niż ci, którzy patrzyli jedynie na ceglane ściany.

Dr Alex Smalley, współautor badania, wskazał, że wirtualne spacery pośród przyrody mogą być dostępnym i wygodnym sposobem na złagodzenie bólu, szczególnie dla osób, które nie mogą wyjść na zewnątrz.

Badanie otwiera fascynujące możliwości wykorzystania natury w medycynie. W świecie, gdzie dostęp do natury staje się coraz bardziej ograniczony dla wielu mieszkańców miast, a jednocześnie rośnie liczba osób cierpiących z powodu przewlekłego bólu, odkrycie to nabiera szczególnego znaczenia. Możliwość wykorzystania widoków przyrody – zarówno rzeczywistych, jak i wirtualnych – jako uzupełnienia tradycyjnych terapii przeciwbólowych stanowi obiecującą perspektywę dla pacjentów i systemów opieki zdrowotnej na całym świecie.

Co ciekawe, badanie wpisuje się w rosnący nurt badań potwierdzających dobroczynny wpływ natury na ludzkie zdrowie psychiczne i fizyczne. Od redukcji stresu, przez poprawę nastroju, aż po wzmocnienie układu odpornościowego – przyroda wydaje się oferować szereg korzyści zdrowotnych, które współczesna nauka dopiero zaczyna w pełni dokumentować i rozumieć.