Naukowcy z Instytutu Salka i Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego odkryli nieznany wcześniej czynnik biorący udział w procesie starzenia - klasę lipidów SGDG, czyli 3-sulfogalaktozylodiacyloglicerole. Związki te działają przeciwzapalnie, ale ich zawartość w mózgu zmniejsza się wraz z wiekiem. Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie Nature Chemical Biology, krótkie podsumowanie prac naukowych opisano w komunikacie prasowym na MedicalXpress.

Naukowcy badali zmiany w lipidomie — całości wszystkich cząsteczek lipidowych — w mózgach myszy przez całe ich życie. W tym celu zastosowano metody niecelowanej lipidomiki, stosunkowo niedawnej dziedziny badań, która obejmuje identyfikację i pomiar poziomu tysięcy rodzajów cząsteczek lipidów, a także identyfikację ich interakcji z innymi związkami biologicznymi. Analiza lipidów pobranych z mózgów myszy z pięciu grup wiekowych (od 4 do 78 tygodni) została wykonana na podstawie chromatografii cieczowej.

Specjalści odkryli, że sulfogalaktozyloglicerolipidy, do których należą SGDG i sulfogalaktozyloalkiloacyloglicerole (SGAAG), wykazują stały spadek wraz z wiekiem. Spadek poziomu SGDG i SGAAG związany ze starzeniem się nastąpił właśnie w ośrodkowym układzie nerwowym, podczas gdy SGDG były składnikami strukturalnymi mieliny, struktury komórkowej tworzącej osłonę włókien nerwowych.

Wspólną cechą chorób neurodegeneracyjnych związanych z wiekiem jest stan zapalny, który przyczynia się do uszkodzenia i śmierci neuronów. Eksperymenty wykazały działanie przeciwzapalne SGDG: radykalnie hamują ekspresję genów indukowaną przez polisacharydy (silne aktywatory układu odpornościowego) i blokują uwalnianie prozapalnych cytokin z komórek makrofagów i mikrogleju.

Naukowcy wykazali również, że te lipidy są obecne nie tylko w mózgach myszy, ale także u ludzi i naczelnych, co oznacza, że ​​SGDG najprawdopodobniej zachowało swoje funkcje przeciwzapalne przez dziesiątki milionów lat ewolucji. W przyszłości autorzy planują zbadać, w jaki sposób SGDG jest regulowane podczas starzenia oraz jakie białka odpowiadają za ich syntezę i degradację.