Polski zespół badawczy z Fundacji Badań i Rozwoju Nauki jako pierwszy na świecie opracował bioniczną trzustkę z naczyniami krwionośnymi. Naukowcy stworzyli organ, korzystając z techniki drukowania przestrzennego, a w kolejnych miesiącach przeprowadzone zostaną odpowiednie eksperymenty.

Bioniczna trzustka powstała dzięki zwierzęcym komórkom wysp trzustkowych, które zmierzano ze specjalnym biotuszem. Tak przygotowany biomateriał został wykorzystany w drukarce 3D, która zaczęła tworzyć poszczególne warstwy organu, a z pomocą drugiej strzykawki dodawała jednocześnie naczynia krwionośne.

Bioniczna trzustka, wykonana przez polskich naukowców pod kierunkiem dr hab. med. Michała Wszoły, zawiera wyłącznie wyspy trzustkowe, które produkują insulinę i glukagon. Badacze mają nadzieję, że w przyszłości, wydrukowany organ będzie można wszczepiać pacjentom chorym na cukrzycę, aby przywrócić wytwarzanie insuliny.

Płatki trzustkowe z wyspami zostaną wszczepione myszom w ramach pierwszego eksperymentu, który odbędzie się już w kwietniu. Z kolei w październiku, fragment biotrzustki o wielkości kilku cm zostanie wszczepiony do organizmów świń. Będzie to doskonała okazja, aby przetestować działanie nowego organu.

Projekt zakłada drukowanie trzustek z komórek macierzystych pacjentów. Dzięki drukarce 3D będzie można wytwarzać organy o dowolnych rozmiarach. Wynalazek polskich naukowców będzie mógł w przyszłości leczyć pacjentów, cierpiących na cukrzycę.

Neurobiolodzy opracowali trójpłaszczyznową terapię, która pozwala na ponowny odrost aksonów po kompletnym zerwaniu rdzenia kręgowego. Aksony rozrastały się przez blizny i przenosiły sygnały przez uszkodzoną tkankę. Eksperymenty zostały przeprowadzone na myszach, lecz jeśli uda się odtworzyć tę terapię u ludzi, w przyszłości będziemy mogli leczyć pacjentów z paraliżu, spowodowanego uszkodzeniem rdzenia kręgowego. Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie Nature.

Główny autor badania Michael Sofroniew, profesor neurobiologii w Szkole Medycznej Davida Geffena na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles wyjaśnił, że opracowana kuracja składa się z trzech różnych terapii. Kombinacja ta pozwala stymulować zerwane aksony do odrostu przez blizny w uszkodzonym rdzeniu kręgowym. Podczas wcześniejszych badań, testowano trzy terapie z osobna. Teraz okazało się, że kluczem do sukcesu było połączenie ich wszystkich razem.

W wyniku zerwania rdzenia kręgowego następuje uszkodzenie aksonów, przez co mózg nie jest w stanie wysyłać sygnałów do neuronów, zlokalizowanych poniżej miejsca urazu. Prowadzi to do paraliżu i utraty niektórych funkcji neurologicznych. Jednak najnowsze podejście, które opracowali naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles, Uniwersytetu Harvarda oraz Politechniki Federalnej w Zurychu, może stanowić pierwszy krok na drodze do rozwiązania tego problemu.

Dekady badań wykazały, że nasze włókna nerwowe potrzebują trzech rzeczy do rozwoju. Są to: programowanie genetyczne, aby włączyć wzrost aksonów; molekularny szlak do chwytania i wzrostu włókien oraz ślad białkowych „okruchów chleba”, które zachęcają aksony do wzrostu w określonym kierunku. Wszystkie trzy warunki są aktywne, gdy człowiek rozwija się w łonie matki. Po urodzeniu, procesy te zamykają się, ale geny kontrolujące programy wzrostu są uśpione w naszym ciele. Najnowsze badania Michaela Sofroniewa i jego zespołu skupiały się na ponownym rozbudzeniu tych genów, a następnie na rozpoczęciu całego procesu od nowa za pomocą trójpłaszczyznowego podejścia.

Podczas eksperymentów, naukowcy reaktywowali komórki nerwowe w rdzeniach kręgowych mysz, wstrzykując im związek, który zawarto w nieszkodliwych wirusach. Po dwóch tygodniach, zespół podał gryzoniom znieczulenie i rozerwał aksony w ich dolnych rdzeniach kręgowych, przez co ucierpiały ich tylne kończyny. Po dwóch kolejnych dniach, naukowcy wykonali drugi etap leczenia w miejscu urazu, aby wytworzyć nowe ścieżki dla rozrostu aksonów. Na koniec, wykonano trzeci i ostatni zabieg, dostarczając cząsteczki, zwane środkami chemowabiącymi. Aksony wykrywają je i rozrastają się w ich kierunku.

Wyniki eksperymentów są bardzo zadowalające. Aksony rozrosły się w tkance bliznowatej, a wiele włókien przenikło do pozostałej tkanki rdzenia kręgowego po drugiej stronie urazu i powstały nowe połączenia z neuronami. Tymczasem u gryzoni, u których nie zastosowano kombinacji trzech terapii, nie zaobserwowano odrostu aksonów. Podczas kolejnych testów na myszach i szczurach udało się uzyskać równie obiecujące wyniki, a stymulacja elektryczna rdzeni kręgowych zwierząt wykazała, że zregenerowane aksony przenoszą 20% normalnej aktywności elektrycznej.

Jak wyjaśnił Michael Sofroniew, mimo dokonanego odkrycia, umiejętność poruszania się gryzoni nie uległa poprawie. Rozrośnięte aksony należy wyćwiczyć dokładnie tak, jak małe dzieci uczą się chodzić. Potrzeba więc czasu i treningu, aby nowe aksony mogły odzyskać swoją funkcję. Naukowcy zapowiedzieli już kolejne badania, podczas których skupią się na przywracaniu umiejętności poruszania się w odrodzonych aksonach.

Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) zaaprobowała nowy lek na depresję – esketaminę. Środek jest przeznaczony dla pacjentów, którym nie pomogły inne leki przeciwdepresyjne. Spray do nosa będzie pierwszym szybko działającym lekiem na depresję na tamtejszym rynku.

W przeciwieństwie do większości starszych leków przeciwdepresyjnych, esketamina (enancjomer ketaminy), która będzie sprzedawana pod nazwą Spravato, poprawia nastrój pacjentów już w ciągu kilku godzin od podania, podczas gdy inne dostępne leki przynoszą efekty dopiero po kilku tygodniach. Esketaminę opracowała spółka Janssen, należąca do firmy farmaceutycznej Johnson & Johnson.

Nowy lek w postaci sprayu do nosa uderza w neuroprzekaźnik, zwany glutaminianem. Blokowanie receptora glutaminowego to jedna z alternatywnych metod leczenia depresji. Przeprowadzone dotychczas badania wskazują, że ketamina szybko poprawia samopoczucie i może pomóc w walce z tą chorobą.

Agencja Żywności i Leków zadecydowała, że lek Spravato będzie dostępny tylko w certyfikowanych klinikach, w których lekarze mogą kontrolować pacjenta, aby nie dopuścić do nadużyć. Jedna sesja może kosztować nawet 900 dolarów, ale miesięczna terapia przy zalecanych dwóch sesjach tygodniowo będzie sięgać aż 7 tysięcy dolarów.

Uważa się, że leczenie esketaminą przyniesie mniej efektów ubocznych niż w przypadku ketaminy, która może wywoływać nudności, wymioty i senność. Jednak na opakowaniu leku Spravato pojawi się wyraźne ostrzeżenie przed możliwością nadużycia i ryzykiem wystąpienia myśli samobójczych.

Na podstawie wcześniejszych badań, naukowcy z panamskiego instytutu INDICASAT AIP oraz instytutu Smithsona w Waszyngtonie wiedzieli, że bakterie skóry mogą chronić zwierzęta przed zakażeniami grzybiczymi. Tym razem postanowiono zbadać te same bakterie pod kątem ich przydatności dla zdrowia ludzi.

Zespół badaczy udał się na wyżyny Chiriqui w Panamie, gdzie populacja płazów została poważnie dotknięta przez chytridiomikozę, chorobę wywoływaną przez grzyby z gromady skoczkowców. Naukowcy pobrali próbki z siedmiu gatunków żab, aby dowiedzieć się więcej o rodzajach bakterii w ich skórach. Roberto Ibanez z Instytutu Smithsona zwrócił uwagę, że skóra żab jest zamieszkana przez różnorodne bakterie hamujące rozwój grzybów.

Po powrocie do laboratorium, próbki bakterii przetestowano w konfrontacji z grzybami z gatunku kropidlaków, wywołującymi inwazyjną aspergilozę u pacjentów z obniżoną odpornością. Spośród 201 próbek, 29 wykazało aktywność przeciwgrzybiczą, lecz uwagę naukowców zwróciła szczególnie jedna z nich o nazwie Pseudomonas cichorii. Właśnie ta bakteria wykazała największy potencjał do zwalczania aspergilozy.

Projekt badawczy może okazać się dla ludzi bardzo owocny. Analiza skórnych bakterii panamskich gatunków żab może prowadzić do opracowania alternatywnych leków na aspergilozę i inne grzybicze zakażenia. Same płazy również mogą znaleźć się pod większą ochroną, jeżeli okaże się, że mogą być dla nas nowym źródłem bioaktywnych związków.